De grote golf tot leven brengen met LEGO® stenen

Hokusai was een erg productief kunstenaar die naar schatting 30.000 schilderijen, schetsen en prenten maakte tijdens zijn leven, en één daarvan is door zijn kracht en schoonheid een van de meest gereproduceerde kunstwerken in de geschiedenis geworden: De grote golf van Kanagawa.

Hokusai was tientallen jaren in de ban van het thema golven en water, en dit is nog steeds sterk aanwezig in vele aspecten van het Japanse leven, want zijn interpretatie van de mens die het opneemt tegen de kracht van de natuur is iets wat iedereen in alle tijden blijft aanspreken. Dit werk is een bijzondere herinnering aan hoe kwetsbaar het menselijke leven is.

Dit tot de verbeelding sprekende Japanse meesterwerk is er nu ook als driedimensionaal LEGO® kunstwerk voor aan de muur.

Houtblokken en LEGO® stenen

De prent werd oorspronkelijk gereproduceerd op een houtblok. Deze Japanse kunststijl heet Ukiyo-e en werd van de 17e tot 19e eeuw erg vaak toegepast. Er was een heel team nodig om dit nauwkeurige, moeizame proces tot een goed einde te brengen.

De uitgever liet de kunstenaar eerst weten wat hij moest doen om er een commercieel succes van te maken. De snijder bracht dan de afbeelding over op een vlak stuk hout en zorgde voor de nodige schaduwen en lijnen. Tot slot werden een aantal populaire kleuren (zoals Pruisisch blauw) gekozen en werd het stuk op doek of papier geperst zodat het in grote oplages kon worden verkocht.

De prent werd vervolgens in vele verschillende vormen wereldwijd verspreid. Het effect ervan was onmiddellijk voelbaar, vooral bij het Europese publiek. Het werk beïnvloedde heel wat kunstenaars en werd in een mum van tijd wereldberoemd.

"Het had in die tijd een enorme impact op jonge kunstenaars", aldus Japans kunstcurator en -expert Naoko Mikami. "De compositie is erg krachtig en volgt tegelijkertijd geen onnodige regels. Het is heel anders dan alles wat toen in Europa werd gemaakt."

En nu is er ook een LEGO Art set van gemaakt die je thuis kunt bouwen en aan de muur hangen.

Achter de golf

De grote golf van Kanagawa maakt deel uit van de reeks Zesendertig gezichten op de berg Fuji. De prent toont een krachtige golf die zo hoog is, dat het zelfs lijkt alsof hij de hoogste berg van Japan, Mount Fuji, zou kunnen verwoesten.

Dit verschilt erg van de andere werken uit de reeks, waarop rustige landelijke taferelen, velden en bossen zijn afgebeeld en Hokusai aantoonde de techniek van het weergeven van natuurlijke landschappen perfect te beheersen.

Alfred Haft, curator Japanse kunst in het British Museum, is van mening dat het succes van de prent niet alleen aan de spectaculaire golf toe te wijzen valt.

"De lucht wordt in deze prent niet vaak als aandachtspunt gezien", vertelt Alfred. "Meestal gaat het over de boten en de golven, maar voor mij benadrukken de wolken de hoofdelementen op de prent en dragen ze bij aan het turbulente gevoel."

Doordat de grote berg Fuji achter de golf bijna in het niets verdwijnt, lijkt de golf nóg krachtiger en groter. Daarnaast zorgen ook de boten die aan de golven ten prooi vallen voor een gevoel van gevaar.

Dit gevoel van beweging en turbulentie is erg belangrijk voor deze prent en was een van de moeilijkste aspecten om uit te beelden met LEGO stenen.

Toevoegen van een derde dimensie

Kunstwerken tonen vaak stille, rustige momenten of een kalm en vredig landschap. De grote golf van Kanagawa, daarentegen, benadrukt beweging en de kracht van de zee.

Het oproepen van dit gevoel van beweging en de emoties die daarbij naar boven komen, was een belangrijk onderdeel van het ontwerpproces van de LEGO set.

"Als ontwerpteam moesten we ons afvragen hoe we de vormen en texturen van LEGO stenen konden gebruiken om die expressie en emotie te benadrukken en vast te leggen", aldus Fiorella Groves, hoofd creatief ontwerp van de LEGO Art set De grote golf van Kanagawa.

"Voor het team was dat een heel interessante ontwerpervaring: werken met lagen van LEGO stukken om vormen te creëren."

Een andere uitdaging was het driedimensionale karakter, aangezien Hokusai deze krachtige afbeelding in slechts twee dimensies heeft weergegeven.

"We moesten ons proberen voor te stellen welk beeld Hokusai in zijn hoofd had," gaat Fiorella verder. "Eigenlijk is dit best grappig: wij probeerden iets driedimensionaals te maken van een tweedimensionaal werk, maar de kunstenaar zelf maakte iets tweedimensionaals van een driedimensionaal beeld!"

Kunst voor iedereen

Kunst verbindt culturen, nationaliteiten en zelfs tijdperken met elkaar. Het is erg boeiend dat dit vluchtige moment, dat zo'n tweehonderd jaar geleden door een kunstenaar werd afgebeeld, nu zijn reis in woningen van LEGO bouwers en kunstliefhebbers over de hele wereld als driedimensionale muurkunst zal voortzetten.

Vond je het leuk om meer te weten te komen over De grote golf van Kanagawa? Beluister hier dan zeker ook even de volledige LEGO Art soundtrack.